Samenwerking in valpreventie: we kunnen er niet omheen. Fysiotherapeut Emilie Gijsman en oefentherapeut Joris Soeterbroek over cursus Vallen Verleden Tijd.

Samenwerken tussen zorgverleners op gebied van valpreventie is nog niet aan de orde van de dag. Terwijl het juist veel kan opleveren. En heus niet alleen voor de patiënt, maar juist ook voor de fysiotherapeut en oefentherapeut. Het is niet alleen praktisch, omdat de cursus Vallen Verleden Tijd met twee begeleiders gegeven moet worden. Maar je leert ook van elkaar, immers iedereen heeft zijn eigen aanpak. Bovendien is de doelgroep ouderen zo groot, dat je niet bang hoeft te om zijn elkaars concurrenten te worden. Emilie Gijsman van Fysiotherapie DriebergenFIT en Joris Soeterman van Oefentherapie Driebergen zijn erg enthousiast over hun samenwerking. Door erover te vertellen, hopen ze een goed voorbeeld te geven aan andere zorgverleners op de Heuvelrug. Want samen sta je sterker: en dat geldt niet alleen voor de oudere.

,,Iedere zorgverlener weet nu wat hij/zij kan doen om bij te dragen aan valpreventie, zodat mensen langer stevig blijven staan”.

Oefen- en fysiotherapeuten werken veel met ouderen, die te maken hebben met balansproblemen, weinig spierkracht of als ze revalideren na een fractuur in verband met een val. Zo’n val heeft impact op het leven en de zelfredzaamheid van de betrokkenen en mogelijk ook op het langer thuis kunnen blijven wonen. Fysiotherapeut Lisette Schelbergen heeft het afgelopen jaar in onze gemeente een Ketenaanpak Valpreventie opgezet voor inwoners van 65 jaar en ouder met een valrisico. Belangrijke stap daarbij is om ouderen met een verhoogd valrisico te identificeren, aanvullende maatregelen te nemen en zo nodig een valpreventie programma op maat aan te bieden. Lisette kijkt er tevreden op terug: ,,Iedere zorgverlener weet nu wat hij/zij kan doen om bij te dragen aan valpreventie, zodat mensen langer stevig blijven staan”.

De ketenaanpak is een mooie stap vooruit. ,,Helaas is een deel van de doelgroep nog steeds onzichtbaar voor ons, totdat ze met een fractuur bij ons komen”, constateert oefentherapeut Joris Soeterbroek. Hij ervaart dat het moeilijk is om in contact te komen met mensen met beginnende balansproblemen, totdat ze in de praktijk belanden met een concrete hulpvraag. Het zou mooi zijn als iedere zorgverlener die met ouderen werkt, alert is en mensen doorverwijst als ze merken dat iemand niet stevig meer staat. Fysiotherapeut Emilie Gijsman: ,,Een val of struikelpartij gaat vaak gepaard met schaamte. Er wordt, vaak ook met naasten, niet over gesproken totdat iemand iets gebroken heeft. Veel ouderen denken dat wiebelig zijn bij de leeftijd hoort en willen anderen niet lastig vallen. Het zou veel ellende voorkomen als ze leren steviger te staan. Daardoor kunnen ze niet alleen langer zelfstandig blijven wonen, maar het geeft ze ook meer vertrouwen om dingen te ondernemen.

Sinds een paar maanden organiseren Joris en Emilie, samen met Wyke Veldhuis van Fysiotherapie de Bosrand, gezamenlijk de cursus Vallen Verleden Tijd. ,,Op het moment dat je samen iets organiseert, merk je pas hoe praktisch dat is”, zegt Joris. Cursus Vallen Verleden Tijd is een groepscursus waar tien mensen aan kunnen deelnemen en waar twee gecertificeerde begeleiders bij nodig zijn. ,,Alles gaat in goed overleg. Toen we de eerste keer begonnen, bracht iedereen materialen in van de eigen praktijk”. Joris is er heel enthousiast over. ,,We geven nu twee cursussen tegelijk op één locatie”. Tien weken lang krijgen de deelnemers anderhalf uur in de week les. Joris vindt het grappig om te zien wat het met de deelnemers doet. ,,In het begin is het nog onwennig, maar al snel ontstaat er een groepsdynamiek. Mensen motiveren elkaar door elkaar complimenten te geven. En ze geven aan zich zekerder te voelen”. Daar krijgt Joris echt een glimlach van.

,,Onze missie is om Driebergen FIT te krijgen. Hoe geweldig is het dat je dat met iedereen die nodig is, voor elkaar kunt krijgen”.

Emilie is net zo positief: ,,Ik vind het leuk om te zien dat wanneer de deelnemers spannende beweegopdrachten succesvol uitvoeren, ze de tweede en derde keer meer gaan ontspannen en daardoor beter bewegen”. Dat zag ze letterlijk gebeuren. ,,Het geeft ze direct meer zelfvertrouwen”. Dat is erg belangrijk voor ze. ,,Maar het allerleukste vind ik dat we dit met elkaar in het dorp doen. En voor de mensen hier.  Het maakt mij niet uit naar welke praktijk ze toe gaan als ze maar geholpen worden. Er is meer dan genoeg werk”. Inmiddels weten zowel Wyke, Joris als Emilie heel goed van elkaar wie wat kan en verwijzen ze mensen naar elkaar door.

Of er nog dingen zijn waar ze tegenaan lopen? Joris vond de eerste stap om het te gaan doen het aller moeilijkst. ,,Vooral omdat je dan nog niet helemaal helder hebt, hoe je het samen wil aanpakken. Of omdat je bang bent dat collega’s er misschien niet voor open staan. Maar we hebben goed overleg en veel vertrouwen in elkaar”. De rest was eigenlijk een invuloefening. Emilie vindt het verrijkend om binnen het dorp samen te werken. ,,Onze missie is om Driebergen FIT te krijgen. Hoe geweldig is het dat je dat met iedereen die nodig is, voor elkaar kunt krijgen”. Natuurlijk zijn er ook nog uitdagingen, want ook op andere vlakken wordt er nog veel op eigen eilandjes gewerkt. Joris: ,,Eigenlijk zouden we, ieder vanuit zijn eigen vakgebied, moeten kijken wat het overkoepelende doel is en wat je daarin voor elkaar kunt betekenen”. Het lijkt hem wel wat om een project te delen binnen Heuvelrug Gezond en vragen om kennis of samenwerking.

Wat in ieder geval mooi begin zou zijn als praktijken hun patiënten doorsturen als ze de cursus Vallen Verleden Tijd zelf niet geven. Lisette geeft als bijvoorbeeld dat mensen uit Doorn, waar de cursus niet gegeven wordt, naar Driebergen kunnen komen. Het plan is om regelmatig cursussen aan te bieden. Zo start er op 12 mei weer een en staat er in het najaar Vallen Verleden Tijd ook weer op het programma. Joris en Emilie willen hun collega’s op de hele Heuvelrug stimuleren om ook de stap naar samenwerking te zetten. Zij krijgen er in ieder geval een hoop energie van. En bovendien een groeiend aantal 65+ers dat sterker heeft leren staan.